เรื่องเล่า ปลูกผัก ทำสวน เป็นเกษตรกร โลกจินตนาการที่น่ารื่นรมย์

หากใครเป็นนักอ่านตัวยงอาจคุ้นเคยกับเทรนด์นิยายแนวโรงเรียนเวทมนตร์ที่มีเกลื่อนทั้งในโลกออนไลน์และหนังสือนิยายตามสำนักพิมพ์เมื่อหลายปีก่อน ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากวรรณกรรมเยาวชนแฟนตาซีชื่อดังอย่าง แฮร์รี่ พอตเตอร์ (Harry Potter) ที่ถูกใจนักอ่านทั่วโลกจนได้รับการนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์

เวลาผ่านไป โรงเรียนเวทมนตร์ในจักรวาลนิยายทยอยปิดตัวลง เข้าสู่โลกของนิยายเกมออนไลน์ นิยายแนวเกิดใหม่ ณ ต่างโลก นิยายแนวจีนโบราณ และล่าสุดคือ นิยายแนวปลูกผักทำสวน นิยายที่ตัวเอกมักมีบทบาทเป็นเกษตรกรยากจน ต้องหาเลี้ยงชีพผ่านการปลูกพืชผัก เลี้ยงสัตว์ เพื่อยกระดับฐานะและผ่านอุปสรรคในชีวิต

สังเกตได้ว่าเทรนด์นิยายในยุคต่าง ๆ นอกจากอิทธิพลจากภาพยนตร์หรือนิยายชื่อดังที่เป็นตัวเปิดกระแสแล้ว สาเหตุที่ได้รับความนิยมก็เพราะมันตรงกับความต้องการภายในใจนักเขียนและนักอ่าน เช่น เด็กวัยเรียนมักชื่นชอบนิยายโรงเรียนเวทมนตร์เพราะโรงเรียนคือสถานที่ใกล้ตัว และพอเป็นนิยายก็สามารถใส่ความแฟนตาซีตามที่ตัวเองต้องการลงไปได้ ส่วนคนที่ชอบนิยายแนวเกิดใหม่ ณ ต่างโลกก็เพราะมันตอบสนองความต้องการที่จะหนีไปจากโลกแสนน่าเบื่อ สู่ความแฟนตาซียิ่งใหญ่ที่ตนเป็นตัวเอก ใช้พลังวิเศษและทักษะการโกง เพื่อเป็น ‘ผู้พิชิต’ ในโลกจินตนาการนี้

นิยายแนวปลูกผักทำสวนได้รับความนิยมจริงหรือไม่ เรามาลองสำรวจด้วยตนเอง เมื่อนำคีย์เวิร์ด ‘#ปลูกผัก’ ซึ่งเป็นแท็กสำหรับค้นหานิยายที่ต้องการใส่ลงในช่องค้นหาของเว็บนิยายออนไลน์ชื่อดัง จะพบว่าผลลัพธ์ที่ได้คือ มีนิยายแนวนี้แต่งขึ้นและเผยแพร่ในแต่ละเว็บไซต์ไม่ต่ำกว่าร้อยเรื่อง โดยเว็บไซต์ Dek-D.com ทำอันดับสูงสุดอยู่ที่ 222 ผลการค้นหา ส่วนเว็บไซต์อื่นก็มีจำนวนลดหลั่นลงไป ซึ่งข้อมูลนี้ยังไม่รวมจำนวนนิยายประเภทเดียวกันที่ติดแท็กด้วยคีย์เวิร์ดอื่น เช่น #ทำสวน #เกษตรกร #เลี้ยงสัตว์ #ทำฟาร์ม หรือนิยายที่ไม่ได้มีการเพิ่มแท็กใด ๆ ซึ่งก็อาจจะมีประเด็นเรื่องราวการหลีกหนีออกจากเมืองใหญ่ไปเป็นเกษตรกรอยู่ชนบท ซึ่งเป็นภาพชีวิตในจินตนาการของคนเมือง

เราขอตั้งสังเกตไว้ว่า นิยายแนวปลูกผักทำสวน ยังได้รับความนิยมถึงขั้นที่โซเชียลมีเดียของเว็บไซต์นิยายออนไลน์ต้องทำคอนเทนต์รวมนิยายน่าอ่านของแนวนี้ไว้อีกด้วย

แล้วทำไมนิยายแนวนี้จึงได้รับความนิยม ? “เรารู้สึกว่ามันไม่ต้องคิดอะไรมากมาย เหมือนดูเรื่องราวชีวิตของคน ๆ หนึ่ง และคอยมองความสำเร็จของตัวละครตัวนี้ค่ะ”

‘คุณแจน (ขอสงวนชื่อนามสกุลจริง) นักเขียนมือใหม่เจ้าของนามปากกา วาฬสีพระจันทร์’ ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับทัศนะที่เธอมีต่อนิยายแนวปลูกผัก คุณแจนได้รับแรงบันดาลใจในการเขียนนิยายจากวรรณกรรมเยาวชนชื่อดังเรื่อง บ้านเล็กในป่าใหญ่ ของลอร่า อิงกัลส์ ไวล์เดอร์ (Laura Ingalls Wilder) และหนังสือ อยู่กับก๋ง เขียนโดย หยก บูรพา

เรื่องเล่าทั้งสองเรื่องบอกเล่าถึงชีวิตของผู้คนที่อิงอยู่กับธรรมชาติ วัฒนธรรม และความเรียบง่าย รวมถึงยังให้ข้อคิดกับผู้อ่านในการใช้ชีวิตอีกมากมาย ความเรียบง่ายและภาพของชนบทจึงเป็นเสน่ห์สำคัญของนิยายแนวนี้ อีกทั้งการให้รายละเอียดอย่างลึกซึ้งในการใช้ชีวิตพาให้ผู้อ่านหลุดเข้าไปในโลกของนิยายได้ไม่ยาก

นิยายที่เป็นแรงบันดาลในการเขียนงานของ ‘คุณแจน’ นักเขียนรุ่นใหม่ จะเห็นได้ว่านิยายแนวนี้อยู่ร่วมกับนักเขียนและนักอ่านมานานมากแล้ว เพียงแต่เพิ่งกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งในโลกอินเทอร์เน็ต อาจเพราะคนเรากำลังถวิลหาความสงบใจ บรรยากาศไร่นา การอยู่กับพืชพันธุ์ต่าง ๆ สวนกับความวุ่นวายในเมืองและมลพิษทางอากาศ

อย่างไรก็ตาม การทำให้นิยายแนวปลูกผักเรื่องหนึ่งเป็นที่นิยม ยังต้องมีปัจจัยอื่นเข้าไปเสริม เช่น พื้นเพแสนน่าสงสาร ศัตรูตัวฉกาจ ทักษะพิเศษที่จะมาช่วยคลี่คลายปัญหาต่าง ๆ อีกทั้งนิยายหลายเรื่องยังมีการผสมผสานระหว่างนิยายแนวอื่นอย่างการเกิดใหม่ ณ ต่างโลก ให้คนอ่านได้ลุ้นว่าตัวเอกจะนำทักษะจากโลกเก่ามาพัฒนาความเป็นอยู่ให้พ้นฐานะยากจนข้นแค้นอย่างไร บางครั้งก็มีเงื่อนไขการรักษาชีวิตของตนหรือคนในครอบครัวเข้ามาเกี่ยวข้องทำให้นิยายแนวปลูกผักมีความระทึกได้พอกับนิยายแนวฆาตกรรมเลยทีเดียว

โลกที่น่ารื่นรมย์ใน ‘นิยายแนวปลูกผักทำสวน’ คงสะท้อนถึงภาพจินตนาการของคนเมืองที่โหยหาความสงบ ความสบายใจ การได้อยู่กับธรรมชาติ ถึงแม้จะมีอุปสรรคและความยากลำบากอยู่บ้างในจินตนาการ แต่ก็น่าจะเป็นภาพชีวิตที่เรียบง่ายที่หลายคนใฝ่ฝันถึง